گپ شمع چیست؟

به فاصله بین الکترود مرکزی و الکترود جانبی شمع ، گپ شمع می گویند.

چرا گپ شمع مهم است؟

برای اینکه قوس الکتریکی  یا همان جرقه بتواند در ولتاژ مناسب رخ دهد و مخلوط سوخت هوا را در محفظه احتراق داخلی موتور مشتعل کند ، فاصله این شکاف بسیار مهم است.

اگر شکاف جرقه خیلی کوچک باشد، فضای کافی برای مخلوط سوخت هوا بین الکترود جانبی و الکترود مرکزی وجود نخواهد داشت. بنابراین هنگامی که شمع جرقه می زند، این احتمال وجود دارد که هیچ چیز مشتعل نشود.

اگر شکاف بیش از حد بزرگ باشد، جرقه ضعیف می شود و انرژی کافی برای احتراق را نخواهد داشت و منجر به احتراق ناقص (misfire) سیلندر می شود.

شمع هایی که دارای گپ نامناسب هستند علائم و نشانه های خاصی را نشان خواهند داد. فهرستی از برخی از رایج ترین علائم گپ نادرست شمع ها در زیر آورده شده است.

کارکرد بد موتور در دور کم:

شمع هایی که اندازه شکاف آنها نادرست است، درصد مخلوط هوا/سوخت را به هم می زند، که به نوبه خود بر احتراق و دور آرام موتور تأثیر می گذارد. 

کپ کردن موتور:

کپ کردن یا ریپ زدن موتور در هنگام شتاب گیری اغلب ناشی از گپ نادرست شمع ها است. اگر گپ شمع ها بیش از حد گشاد باشد، جرقه شمع با عبور از این فاصلع زیاد مقداری از قدرت خود را از دست می دهد و این امر می تواند منجر به کپ کردن موتور شود.

لرزش موتور:

لرزش موتور به خصوص در زمان توقف میتواند بدلیل استفاده از شمع با گپ نادرست بوده و باعث جرقه نامنظم شمع‌ها و تاخیر در احتراق موتور و در نتیجه عملکرد نامنظم موتور شود. 

عملکرد ضعیف موتور:

برای اینکه یک موتور در حالت بهینه کار کند، گپ شمع های آن باید طبق مشخصات کارخانه باشند. شمع با گپ نادرست منجر به تغییر احتراق موتور، تضعیف جرقه احتراق و به تاخیر انداختن قوس جرقه شمع و در نتیجه عملکرد ضعیف موتور می شود.

ناک زدن موتور:

کوبش موتور، یا نازک زدن موتور، نشانه موتوری است که اندازه گپ شمع‌های آن نادرست است. کوبیدن موتور در نتیجه احتراق ناقص یا تاخیری موتور به خصوص در شتاب است.

افزایش مصرف سوخت:

وقتی گپ خیلی کوچک باشد، جرقه ضعیف می شود و در نتیجه مخلوط سوخت و هوا، احتراق ناقص می شود. این به نوبه خود باعث می شود موتور شما برای جبران آن سخت تر کار کند و بیش از حد لازم سوخت مصرف کند.

مشکل در راه اندازی موتور:

در نهایت، گپ نامناسب شمع نیز می تواند باعث مشکل در هنگام استارت زدن ماشین شود ، به خصوص در شرایط آب و هوایی سردتر این مشکل بیشتر نمایان خواهد بود. شمع ممکن است جرقه کافی برای احتراق مخلوط سوخت و هوا ایجاد نکند و شروع به کار موتور را سخت کند.

شمع یک قطعه بسیار ساده از تجهیزات خودرو است اما باید در شرایط بسیار سخت کار کند.

به عنوان مثال:

  • موتورهای با تراکم بالاتر ، فشار بیشتری در محفظه احتراق در هنگام تخلیه جرقه دارند. فشار بیشتر سیلندر به معنی مخلوط سوخت هوا متراکم‌تر است که ولتاژ بالاتری را برای احتراق می طلبد.
  • موتورهای با درگاه‌های ورودی جریان بالا (مانند موتورهای مسابقه) دارای چرخش و حرکت بار زیادی در محفظه احتراق خواهند بود که احتراق را سخت تر می کند.
  • موتورهای با دور در دقیقه بالا به توزیع کننده، زمان کمی می دهند تا جرقه محکمی ایجاد کند و همچنین احتراق را سخت‌تر می کند.

در همه موارد، گپ شمع باید به اندازه‌ای باشد که جرقه‌ای با انرژی کافی داشته باشد، اما نه آنقدر عریض باشد که جرقه در سرعت‌های بالاتر از بین برود - که منجر به کشش سیلندر یا لرزش موتور می‌شود.

چرا گپ (شکاف) های شمع‌های متفاوت وجود دارد؟

برای بهترین عملکرد شمع، شمع باید با کاربرد مورد نظرش مطابقت داشته باشد.

از آنجایی که موتورهای مختلف محیط های کاری متنوعی را ارائه می دهند، سبک، اندازه و شکل شمع تحت تأثیر عواملی مانند:

  • نوع و غلظت سوخت - سوخت با محتوای الکل بالاتر به نسبت سوخت هوای کمتر و شکاف شمع باریکتر نیاز دارد.
  • فشار محفظه احتراق (در هنگام تخلیه جرقه) - موتورهای تراکم بالاتر برای تولید جرقه به ولتاژ بالاتری نیاز دارند.
  • بار موتور و کاربرد - موتورها فشار سیلندر بیشتری را در محفظه احتراق وقتی تحت بار هستند تجربه می کنند زیرا هوای بیشتری دمیده می شود و تولید جرقه را دشوارتر می کند.

چه چیزی منجر به افزایش گپ شمع می شود؟

با فرسودگی الکترود، شکاف شمع ذره ذره بازتر می‌شود، بنابراین ولتاژ تخلیه بالا ضروری می‌شود و احتراق ناقص راحت‌تر اتفاق می‌افتد.

برای یادگیری طریقه تنظیم گپ شمع موتور، متن فیلر شمع موتور را مطالعه کنید.